Halk arasında fiyat artışı ve hayat pahalılığı gibi algılanan enflasyon kavramı, fiyatların yükselme eğiliminde olmasıdır. Yüksek oranlardaki enflasyon halkın alım gücünü negatif anlamda etkilese de ılımlı enflasyon piyasaların canlılığı için gereklidir.
ÜCRETSİZ DEMO YATIRIM HESABI
100.000$ Sanal Bakiye ile Gerçek Piyasa Koşullarında Yatırıma Başlayın
Ilımlı artış gösteren enflasyon, yaşayan bir ekonominin ürünüdür. Yatırım piyasasında yatırım araçlarının fiyatlarını belirlemede, özellikle de döviz piyasasındaki rolü çok önemlidir.
Enflasyonun Hesabı Nasıl Yapılır?
Enflasyon nasıl hesaplanır ve enflasyon hesaplama formülü nedir? en çok merak edilen sorulardan bir kaçı. Enflasyonu hesabı, resmi istatistik kurumları aracılığı ile seçilen ürünlerden temsili bir sepet oluşturularak yapılır. Enflasyon hesabını yapan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) fiyat değişimlerini gözlemlemek üzere perakende satışçılar, hizmet sağlayıcıları ve benzin istasyonlarını gibi yerleri inceler. Ya da tüketilen mal ve hizmetlere yönelik hesaplamalarla Tüketici Fiyat Endeksi ve Üretici Fiyat Endeksi şeklinde iki türlü endeks oluşturur.
Tüketici Fiyat Endeski
Tüketici Fiyat Endeski-TÜFE; benzin, gıda, giyim, otomobil gibi tüketim mallarının hesaplanmasında kullanılır. Tüketicinin gözünden değişimi gösterir. TÜİK tarafından yapılan enflasyon hesaplamasında, iki enflasyon dönemi arasında Türkiye genelinden belirli sayıda aile seçilir ve bu ailelerin belirlenen süre içinde kullandıkları tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarını kaydetmeleri istenir. Bu iki dönem arasındaki fiyatlar oranlanır. Baz olarak belirlenen başlangıç yılı ile içinde bulunulan yıl arasındaki oran enflasyon oranı verir.
Üretici Fiyat Endeksi
Üretici Fiyat Endeksi-ÜFE; üreticinin gözünde ülkede üretilen mal ve hizmet fiyatlarındaki değişimlerini gösterir. Aylık ya da yıllık enflasyon rakamının belirlenmesinde kullanılan ÜFE, referans alınan dönemde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt içine satışa konu olan ürünlerin, üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak ölçen fiyat endeksidir.
Enflasyonun Kullanım Amaçları
Malların tüketim aşamasındaki fiyat değişimlerini ölçen TÜFE yerine, üretim aşamasındaki fiyat değişimlerini ölçen ÜFE daha çok kullanılır. Ekonomideki fiyat hareketlerinin izlenmesi, üretim ve verimlilik hesapları devletlerin ekonomik politikalarının belirlenmesi, ücretlerin ve fiyatların ayarlanması, muhasebe hesapları ve ülkedeki fiyat analizleri ile ilgili her çalışmada enflasyon değerleri kullanılır. Yatırım piyasasında yatırım kararlarını da önemli ölçüde etkilediğinden yatırımcıların tarafından da sıklıkla kullanılır.
Enflasyon ve Forex Piyasası
Ülkenin parasının satın alma gücü ve fiyatların istikrarını gösteren enflasyon oranı merkez bankaları tarafından yakından izlenir. Merkez bankalarının para politikalarındaki değişiklikleri etkileyen enflasyon oranı, yatırımcılar tarafından da takip edilmektedir. Yatırım piyasasında, yalnızca ülkelerin para birimlerini etkiliyor gibi görünse de ABD, Avrupa ve Çin gibi büyük ekonomilerde tüm piyasaları etkileyebilir. Bu da enflasyon oranlarının dünya piyasasında oynayan yatırımcılar için çok önemli olduğu anlamına geliyor.