Hayatın karmaşası içerisinde küçük tasarruflarla bir birikim elde ettiniz. Belki dişinizden tırnağınızdan artırarak, belki bir arsanızı ya da aracınızı satarak varlıklarınızı nakde çevirdiniz. Her bireyin durumuna göre farklı miktarlarda birikimi olabilir. İşte şimdi son derece dikkatli olmalısınız, zira birikiminizi bir yatırıma dönüştürmenin zamanı geldi.
Yatırımın iki temel amacı vardır;
1- Enflasyona karşı birikiminizin değerini kaybetmesini önlemek.
2- Birikiminizin satın alma gücünü artırarak değerini yükseltmek.
Maalesef özellikle enflasyonist dönemlerde paranızın değer kaybı hızlanır. Ne kadar yüksek enflasyon varsa paranız o kadar durduğu yerde satın alma gücünü kaybediyor demektir. Bu nedenle paranızı “neye yatırım yapmalı” sorusuna bulduğunuz cevaba istinaden yatırıma dönüştürmelisiniz.
Elbette temel gayeniz paranızın değerini korumak ancak biraz daha katma değer oluşturup satın alma gücünü yükseltmek hiç de fena olmazdı, değil mi? Bu nedenle neye yatırım yapmalı sorusuna cevap ararken sadece paranızın değerini korumak değil aynı zamanda satın alma gücünü yükseltmek de temel gayeniz olmalı.
Çıktığınız bu yolda elbette yatırımınızdan kar elde etmeye çalışırken belli bir risk almanız durumunda zararla karşılaşmanız da olası. Bu yüzden risk ve getiri tercihlerinizle doğru orantılı olarak farklı yatırım araçları seçebilirsiniz. Bu makalenin amacı sizi belli bir alana yönlendirmek değil seçenekleriniz konusunda bilgilendirmektir. Bu nedenle asla size “şuraya yatırım yapın” şeklinde yönlendirmemiz söz konusu olamaz. Sadece risk ve getiri tercihlerinize göre seçebileceğiniz yatırım araçları konusunda farkındalık yaratmak istiyoruz.
Yatırımda Düşük Risk Tercihi
Bu grupta elbette ilk akla gelen vadeli tasarruf mevduatları, tahviller ve belli bir getiri taahhüdünde bulunan diğer yatırım araçlarıdır. Bu tip yatırım araçları genellikle önceden belirlenmiş faiz oranı üzerinden getiri taahhüdünde bulunurlar. Burada zarar elde etmeniz söz konusu değildir, belli bir oranda kar elde edersiniz. Ancak üzerinde biraz dikkatli düşününce durumun hiçte öyle olmadığını fark edersiniz. Çünkü ülkemizdeki faiz politikası nedeniyle mevduatınıza alacağınız faiz oranı reel enflasyonun oldukça altında kalacağından dolayı maalesef paranızı enflasyona karşı tam olarak koruyamamış olacaksınız. Bununla beraber yatırım sonundaki para miktarınız yatırımın başındaki para miktarının üstünde olacaktır. Sadece bu fark enflasyon oranından daha küçük olacağı için paranızın satın alma gücünde yine de belli bir kayıp yaşamanız söz konusudur.
Yatırımda Orta Risk Tercihi
Belli bir risk alarak daha fazla getiri elde etmek istediğinizde orta riskli ürün grupları karşınıza çıkar. Bu grupta halkımızın ilk aklına gelen ürünler elbette döviz ve altın yatırımıdır. Dolar ve Euro para birimlerine etki eden enflasyon oranları görece daha düşük olduğu için enflasyonu yüksek ülkelerin para birimlerine karşı zaman içerisinde değer kazanır. Bu da para biriminizin değerini korumak için bir yoldur. Altın gibi değerli metaller de tercih edilen bir başka yatırım aracıdır. Özellikle şu meşhur “güvenli liman” tümcesi halen tartışılsa da kullanılmaya devam etmektedir. Evet, döviz ve altın yatırımı paranızın değerini korumak için bir yöntem olabilir. Burada unutmamanız gereken nokta bu yatırım araçlarının da dünyadaki konjonktürden etkilendiği ve değer kazanabildiği gibi aynı zamanda kaybedebileceğini gerçeğidir. “Altın her zaman yükselir” veya “yazın düğün zamanı altın yükselir” gibi şehir efsanelerine kulak asmamalısınız. Mesela 2008 krizinde onsu 2000 Dolara yaklaşan altın takip eden yıllarda 1100 Dolar civarlarına kadar değer kaybetmişti. Dolar da aynı şekilde global risk iştahından etkilenen bir para birimidir. Zaman zaman değeri düşebilir.
Geleneksel yatırım araçlarına yönelen halkımızın çoğu kez dikkate almadığı bir yatırım alanı daha var; pay senetleri. Borsa İstanbul’da halka açık şekilde işlem gören ve bazen çok düşük miktarlarla dahi yatırım yapabileceğiniz çok fazla şirket var. Pay senedi –eski adıyla hisse senedi- bir şirketin ortaklık payını ifade eder. Bir pay senedi satın aldığınızda o şirketin ortağı haline gelirsiniz. Bu size iki farklı getiri imkanı sağlayabilir. Birincisi şirketin faaliyetleriyle doğru orantılı olarak satın aldığınız pay senedinin değeri yükselebilir ve yatırımınız sonunda daha yüksek bir fiyattan borsada satabilirsiniz. İkincisi o şirketin ortağı olduğunuz için şirket elde ettiği karı sizinle paylaşabilir. Buna temettü adı verilir ve pay senedini elinizde tuttuğunuz sürece temettü dağıtımlarında kar payı alma hakkına sahip olursunuz. Zaman zaman yeni halka arzlarda beğendiğiniz bir şirketin halka arzına da katılabilirsiniz. Pay senedi yatırımı size hatırı sayılır bir getiri sağlayabilir, ancak elbette şirketin faaliyetlerinde olumsuz gelişmelerle para kaybedebileceğinizi de unutmayın. Bu nedenle iyi bir araştırma yapmalı ve alacağınız pay senetlerini dikkatlice seçmelisiniz. InvestAZ Yatırım’da bir hesap açmanız durumunda günlük analizler alacaksınız. Bu analizler pay senedi seçimi konusunda size yardımcı olabilir. Pay senedi yatırımıyla, bilinçli bir yatırımcı olarak ülkemizin ekonomisine katkı yapacağınızı da lütfen aklınızdan çıkarmayın.
Yatırımda Yüksek Risk Tercihi
Risk iştahınız yüksekse elbette kaldıraç içeren piyasaları tercih edebilirsiniz. Ancak bu ürünlerin oldukça riskli olduğunu, çok yüksek bir getiri imkanı yanında yatırımınız tamamını kaybetmenize neden olabilecek riskleri de içerdiğini asla unutmamalısınız. Bu nedenle bu ürün grubunu tercih etmeniz durumunda birikiminizin tamamını değil, bir kısmını bu piyasada değerlendirmeniz daha akıllıca olacaktır.
Bu grupları incelediğimizde Borsa İstanbul çatısı altında faaliyet gösteren Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) ve Kaldıraçlı Piyasalar diye tabir edilen Forex piyasası başı çekiyor. Ayrıca bir diğer yapılandırılmış ürün olan Varant piyasası da göze çarpan bir piyasa. Ancak VİOP ve Forex piyasası diğer yapılandırılmış ürünlere nazaran biraz daha basit yapıya sahip olduğundan dolayı daha fazla tercih edilebiliyor. Bu piyasalarda bakiyenizi teminat göstererek daha yüksek hacimli işlemlere girdiğinizden dolayı normalde elde edeceğiniz kar ya da zararın çok daha fazlasını elde etmeniz mümkün. Unutmayın; ne kadar getiri imkanı o kadar zarar ihtimali. Lütfen dikkatli olun. Bu ürünlerle ilgili daha fazla bilgi almak için InvestAZ Yatırım’da bir hesap açarak müşteri temsilcinize aklınıza takılan tüm detayları sorabilirsiniz. Tüm müşteri temsilcilerimiz size yardımcı olmaktan mutluluk duyacaklardır.
Neye yatırım yapmalı? Bu makalemizde bu soruyu irdelemeye çalıştık, risk ve getiri tercihlerinize göre bazı seçenekler sunmaya çalıştık. Unutmayın, bu makalenin amacı size yatırım yapmanız gereken alanı göstermek değil, farklı alanlar hakkında kısa bilgiler aktarmaktır.