BORSA NEDİR?

Borsa, aracılar sayesinde alıcı ile satıcının karşılaştığı bir teşkilatlandırılmış pazar olarak tanımlanabilir. İMKB şimdi ki adıyla BİST 26 Aralık 1985 yılında da resmi bir tören ile açılmıştır ve 3 Nisan 2013 tarihinde Borsa İstanbul ismi altında faaliyetlerine devam etmiştir.Borsa işlemlerinde, taraflar arasında hisse senedi, tahvil, bono gibi yatırım araçları, belli kurallar çerçevesinde el değiştirilmektedir. Bu süreç içerisinde alıcı ile satıcının yüz yüze gelmesine gerek duyulmamaktadır. Taraflar yapmak istedikleri işlemlere göre emirlerini aracılara iletmekte, böylece alım-satım işlemi gerçekleşmektedir. Yapılan tüm bu alım - satım işlemleri, elektronik ortamda arz ve talebe göre gerçekleşir ve arz-talep ilişkisinin seyrine göre değişebilmektedir.

HİSSE SENEDİ

Sermaye şirketlerinin ortaklarına paylarını ve ortaklıklarını belgelemek için verdikleri kıymetli evraklara hisse senedi denir. Hisse senetleri, borsanın en likit yatırım araçlarıdır. Borsa’nın kurulmasına katkı sağlayan hisse senetleri, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) izin alınarak çıkartılmaktadır. Her sermaye şirketinin hisse senedi çıkartması da mümkün değildir.

Hisse senedi çıkarabilecek şirketler; anonim şirketler, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler, özel kanunla kurulmuş kurumlardır.

BONO

Vadesi 60-360 günden fazla olmayan, çıkarılan kurum tarafından ödeme, ispat ve teminat amacıyla kullanılan menkul kıymetlerdir. Ekonomik nitelikleri nedeniyle kredi aracı olan ve  belli bir paranın, belli bir süre sonra ödeneceğini bildiren ticari belgedir.

TAHVİL

Şirketlerin fon ihtiyaçlarını karşılamak için çıkardıkları borçlanma senetlerine tahvil denir. Anonim şirketler genel kurul kararı ile tahvil çıkarabilir. Çıkarılan her tahvilin değeri aynı olmalıdır. Ayrıca şirket ödenmiş sermayesinden daha fazla tahvil çıkartamaz. Tahvil çıkarmak isteyen şirketler SPK’den izin almak zorundadır.

Hisse senedi ve tahvil arasındaki farklar nelerdir? Öğrenmek için TIKLAYINIZ

VİOP

Borsada vadeli finansal enstrümanlarda işlem yapmak isteyen kurumsal ve bireysel yatırımcıların bir araya geldiği Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasıdır. VİOP’un, vadeli piyasaların ve türev ürünlerin yatırımcılara sağladığı en önemli hizmetlerden bazıları şunlardır; 

1. Kaldıraç sistemi 

2. Risk yönetimi 

3. Portföy yönetimi ve çeşitlendirilmesi

4. Spot piyasalardan daha düşük teminat oranı ile aynı miktarda dayanak varlığa yatırım yapma ve getiri yaratma 

5. İki Yönlü İşlem

Fiyatların düzensiz seyrinde olma riskine karşı yatırım aracına bugünden yatırım yapma imkanı verir. Bu nedenle VİOP işlemleri riskli dönemlerin en ilgi çekici yatırımlarını oluşturmaktadır.

Yatırımcılar işlemlerini 3 amaç ile yapmaktadır. Bunlar; Arbitraj, Hedging ve Spekülasyondur.

Arbitraj: Risksiz para kazanma yöntemidir. Yatırımcılar işlem zamanı eş anlı olmak üzere ürünü bir yerden alınıp başka yerden satarak aradaki fiyat farkından para kazanmayı amaçlamaktadır.

Hedging: Finansal piyasalarda çeşitli risklerden ve belirsizlikten korunma işlemidir. Bir nevi sigortalama olarak tanımlanabilir.

Spekülasyon: Arbitrajın aksine risk taşımakla beraber spekülatörler mevcut piyasa yapısını değerlendirerek ileride fiyat değişikliğine uğrayacak malları tahmin edip,aradaki fiyat farkından yararlanarak kâr etmek amacıyla önceden satın almaktadır.

Borsa İstanbul’un Seyri: Borsadaki yükseliş ve düşüşü, gösterge endeksleri üzerinden yorumlamak mümkündür. Yani Borsa İstanbul’un gösterge endeksi olan BİST100’de yaşanan düşüş ve yükselişler şeklinde yorumlanmaktadır. BİST100’ü oluşturan 100 şirkette yaşanan hareketler doğrudan endekse yansımaktadır. Bu şirketlerin değerini etkileyen faktörler nedeniyle borsa endeksi düşüp ve yükselmektedir.

Borsa’da işlem yapmak isteyen yatırımcı; sabırlı ve istikrarlı olmalıdır. Borsa’da işlem yaparken unutulmaması gereken en önemli konu risktir. Tek bir yatırım aracı yerine farklı yatırım araçlarına yatırım yapmak riski dağıtmak açısından yatırımcıların lehine bir karar olmakta ve uzmanlar tarafından önerilmektedir.